Politiek gevangene

Theo Vrins
Engelandvaarder
26 jaar

Theo Vrins is een van de avontuurlijkste Engelandvaarders. Hij doet verschillende pogingen om Engeland te bereiken. De eerste mislukt. Als hij een tweede

voormannen

poging waagt, wordt de boot stuurloos en drijft terug naar de Nederlandse kust. Theo wordt met zes anderen opgepakt. De 'Engelandvaarders' komen eind maart 1943 in Vught terecht.

Theo, een mijnbouwkundig ingenieur, komt al snel bij het Philips-Kommando. Na korte tijd wordt hij voorman bij de eerste productie van scheerapparaten in de Philips werkplaats. De zes andere Engelandvaarders krijgen daar ook een plaats.

Scheerapparaten
De Philips-leiding plaatst graag mensen met eenzelfde achtergrond bij elkaar, dat helpt voor een goede werksfeer. Bij de scheerapparatenband zitten de mannen aan tafels in een rij achter elkaar. Ieder verricht op zijn plaats een 'eigen' handeling aan het apparaat. Als de voorman een teken geeft moet ieder zijn deels afgemaakte product doorgeven naar de volgende in de rij, die een andere handeling daaraan doet. Aan het einde van de band is het scheerapparaat klaar en kan het gecontroleerd worden. Het is een soort 'lopende band' werk.

Na het passeren van de eindcontrole worden de apparaten ingepakt in dozen en gaan ze naar Eindhoven om te worden verkocht.

producten

De Philips-werkers mogen zich tweemaal per week komen scheren in de 'scheersalon', waar de apparaten zogenaamd getest worden. Iedere klacht moeten ze melden aan de 'scheerbaas', die de hele dag nodig heeft om alles nauwkeurig te noteren.

Elektrische scheerapparaten zijn in die tijd het nieuwste van het nieuwste en dus erg in trek bij de SS-ers. Er valt daarom wel eens wat mee te 'regelen' voor de Philips-leiding.

de werkers

Nieuwe afdeling
Na enige tijd bedenkt Theo een nieuwe afdeling waar meetinstrumenten voor Philips in Eindhoven worden gerepareerd. Ook nu wordt hij weer de voorman. Hij krijgt met zijn nieuwe medewerkers plaats in een zijhokje van een barak, waar ze ongestoord kunnen werken. Later zegt hij over dit werk: "Daar hadden de Duitsers echt helemaal níets aan".

Door de snelle groei van het Philips-Kommando raken de werkbarakken vol. Er dreigt geen plaats meer te zijn voor de 'onproductieve' afdeling meterreparatie.

ontwikkeling

De Philips-leiding vraagt aan Oberscharführer Titho, hoofd van de Industriehof, om nieuwe barakken. Zo komt barak 40 beschikbaar, waar het schooltje voor de joodse kinderen gevestigd was. Na het grote kindertransport staat het leeg. De afdeling meterreparatie krijgt daar onderdak. Maar Theo bereidt inmiddels andere plannen voor.

Ontvluchting
Gevangene David Koker schrijft op 19 juli in zijn dagboek:

Die middag is Theo Vrins, samen met een jongere lotgenoot, ontvlucht. Ze weten te ontsnappen in de Philips-auto die dagelijks materiaal en Philiprak komt brengen. Aan de andere Engelandvaarders heeft hij nog gevraagd wie er meeging, maar niemand deed dat. Eenmaal vrij, probeert hij opnieuw Engeland te bereiken. Ook nu gaat het mis.

Terugkomst
Theo komt voor de tweede keer in Vught. Hij wordt daar met gejuich ontvangen door de mede-gevangenen. Deze keer krijgt hij geen kans om te ontsnappen. Als de kampleiding door heeft dat hij eerder is ontvlucht, wordt hij opgesloten in de Bunker.

De zes Engeland-vaarders die niet wilden vluchten, worden overgebracht naar Kamp Amersfoort. Vandaar gaan ze zonder vorm van proces naar een kamp in Duitsland. Slechts twee van hen overleven de oorlog

Theo Vrins krijgt na een proces de doodstraf, maar deze wordt later omgezet in tuchthuisstraf. In Duitsland wordt hij van het ene tuchthuis naar het andere gesleept. Bij de laatste overplaatsing, kort vóór de bevrijding, ontsnapt hij nog één keer. Hij overleeft de oorlog en zal later het verhaal aan zijn kinderen en kleinkinderen vertellen.